Ngày 25/11/2025, giảng viên và sinh viên các ngành Sư phạm Ngữ văn và Văn học (Báo chí – Truyền thông) thuộc Khoa Sư phạm, Trường Đại học Hạ Long đã tham dự buổi tập huấn nghiệp vụ phê bình văn học do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh tổ chức.

Tham gia sự kiện, đoàn giảng viên và sinh viên Trường Đại học Hạ Long đã được lắng nghe chia sẻ và giao lưu cùng PGS. TS Nguyễn Đăng Điệp – một trong những học giả hàng đầu trong lĩnh vực lý luận và phê bình văn học Việt Nam đương đại. Ông từng giảng dạy tại Khoa Ngữ văn – Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 trước khi theo đuổi con đường nghiên cứu và phê bình văn học. Trong sự nghiệp, PGS. TS Nguyễn Đăng Điệp từng đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng: Viện trưởng Viện Văn học; Trưởng Khoa Văn học – Học viện Khoa học xã hội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học – Hội Nhà văn Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học – Hội Nhà văn Việt Nam; Uỷ viên Hội đồng Lý luận, phê bình Văn học – Nghệ thuật Trung ương. Hiện nay, ông giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học – Hội Nhà văn Việt Nam.

Bên cạnh đó, PGS. TS Nguyễn Đăng Điệp còn nổi tiếng bởi các công trình nghiên cứu có giá trị, góp phần định hình tư duy phê bình văn học Việt Nam hiện đại. Một số tác phẩm của ông như “Giọng điệu trong thơ trữ tình”, “Vọng từ con chữ”, “Thơ Việt Nam hiện đại – tiến trình & hiện tượng”, “Một số vấn đề văn học Việt Nam hiện đại”… được giới nghiên cứu đánh giá cao nhờ nền tảng lý luận vững chắc và khả năng kết nối văn học Việt Nam với dòng chảy tư tưởng thế giới.

Giảng viên và sinh viên Khoa Sư phạm, Trường Đại học Hạ Long chụp ảnh lưu niệm cùng PGS. TS Nguyễn Đăng Điệp

Tại buổi tập huấn, PGS.TS Nguyễn Đăng Điệp đã có những chia sẻ về về tiến trình đổi mới trong văn học Việt Nam, đặc biệt nhấn mạnh giai đoạn chuyển mình từ cuối những năm 1970 đến đầu thập niên 1980, khi tư duy sáng tác mới bắt đầu hình thành và tạo tiền đề cho diện mạo văn học hiện đại. Ông cũng phân tích rõ vai trò và trách nhiệm của người cầm bút trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo; mối quan hệ giữa vận động văn học và sự chuyển biến của xã hội – kinh tế; đồng thời lý giải những vấn đề lớn hơn về sáng tạo và vị thế của văn học Việt Nam trên bản đồ quốc tế.

Nhiều sinh viên cho biết buổi tập huấn đã mang lại góc nhìn mới mẻ về những tiến trình đổi mới văn học và cách các nhà văn tiên phong mở đường cho sự chuyển biến ấy, đồng thời hiểu rõ hơn về vai trò của tư duy sáng tạo, bản lĩnh nghề nghiệp và sự gắn kết giữa văn học với đời sống xã hội.

Bạn Trần Ngô Ngọc Linh, sinh viên lớp Văn học (Báo chí – Truyền thông) K4A ấn tượng nhất với quan điểm của PGS.TS Nguyễn Đăng Điệp về vai trò của nhà văn trong thời đại số: “Từ phần chia sẻ của thầy, em hiểu rằng, để không bị AI hay công nghệ số vượt mặt, mỗi nhà văn cần tạo dấu ấn riêng, biết biến những giá trị cũ thành mới, thu hút người đọc và khẳng định dấu ấn cá nhân của mình.”

Còn bạn Lê Thị Ngọc Mai, sinh viên lớp Văn học (Báo chí – Truyền thông) K4B lại tâm đắc với với cách PGS.TS Nguyễn Đăng Điệp nhấn mạnh mối liên hệ giữa văn học và lịch sử cha ông: “Qua dòng chảy thời gian, văn học không chỉ tồn tại mà còn đọng lại trong tâm trí người đọc như nơi lưu giữ giá trị lịch sử, văn hóa và tinh thần bất khuất của người Việt. Điều này giúp em hiểu rõ hơn vai trò và sứ mệnh của người cầm bút trong việc gìn giữ và truyền tải giá trị văn hóa.”

PGS. TS. Nguyễn Đăng Điệp chia sẻ tại buổi tập huấn

Về phía Trường Đại học Hạ Long, TS. Bùi Thị Lan Hương, Phó Trưởng khoa Sư phạm đánh giá, buổi tập huấn là hoạt động giàu giá trị học thuật, có ý nghĩa thiết thực đối với sinh viên, đặc biệt là ngành Văn học (Báo chí – Truyền thông).

Trước hết, về mặt chuyên môn văn học, việc được trực tiếp lắng nghe PGS.TS Nguyễn Đăng Điệp – một trong những học giả hàng đầu trong lĩnh vực lý luận và phê bình văn học – là cơ hội quý giá đối với sinh viên.

“Các em được tiếp cận hệ thống lý luận hiện đại, hiểu sâu hơn bối cảnh phát triển của phê bình văn học Việt Nam, cũng như được củng cố nền tảng tư duy khoa học cho con đường nghiên cứu sau này. Đây là những nội dung mà chương trình đào tạo đại học đôi khi chưa có đủ thời lượng để triển khai sâu”, TS. Bùi Thị Lan Hương chia sẻ.

Cũng theo cô Hương, đối với sinh viên Báo chí – Truyền thông, nền tảng lý luận phê bình văn học đặc biệt hữu ích. Nó hỗ trợ sinh viên nâng cao khả năng phân tích và diễn giải văn bản – kỹ năng cốt lõi của nghề báo, tạo lợi thế khi viết bình luận, phóng sự, phân tích, review sách – phim – nghệ thuật, đồng thời góp phần hình thành kỹ năng lập luận sắc sảo và tư duy phê bình.

“Một sinh viên báo chí mạnh về tư duy phê bình luôn khác biệt khi viết bài hoặc làm truyền thông”, Phó trưởng khoa Sư phạm nhấn mạnh.

Ở góc độ phát triển tư duy và năng lực học thuật, TS. Bùi Thị Lan Hương cho rằng, buổi tập huấn giúp sinh viên rèn năng lực lý giải, đặt vấn đề và nhìn nhận tác phẩm văn học trong mối quan hệ với bối cảnh văn hóa – xã hội. Đó là chìa khóa để nuôi dưỡng tư duy đa chiều và biết cách xây dựng quan điểm học thuật độc lập, không sao chép, không sáo rộng. Đây cũng là nền tảng quan trọng đối với những sinh viên có định hướng thực hiện khóa luận tốt nghiệp, nghiên cứu khoa học hoặc đăng bài báo khoa học.

Ngoài kiến thức và kỹ năng, điều mà TS. Bùi Thị Lan Hương đánh giá cao nhất chính là trải nghiệm và cảm hứng học tập mà buổi tập huấn mang lại. Việc tiếp xúc với một học giả danh tiếng giúp sinh viên cảm nhận rõ hơn giá trị và tương lai ngành học, gia tăng sự tăng tự tin và động lực học tập.

“Các em cũng được khơi gợi cảm hứng đọc – viết – nghiên cứu, điều mà giờ lên lớp bình thường khó đạt được”, cô Hương nói.

Thực hiện: Liên Hoa (DH11VA04A)

Ảnh: Minh Ánh (DH11VA04A)